চন্দ্ৰযান-৩ৰ পিছত ভাৰত মহাকাশত সৌৰ অভিযান ‘আদিত্য-এল১’ৰ ৰূপত আন এক বৃহৎ সফলতাৰ অতি ওচৰত। ২ ছেপ্টেম্বৰত আৰম্ভ হ’ব। চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ বাবে বিজ্ঞানী আৰু দেশবাসীৰ মাজত যথেষ্ট উৎসাহৰ সৃষ্টি হৈছে। ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা চমুকৈ ইছৰোৱে সোমবাৰে আদিত্য-এল১ উৎক্ষেপণৰ তাৰিখ ঘোষণা কৰে। ইছৰোৰ তথ্য অনুসৰি অহা ২ ছেপ্টেম্বৰৰ পুৱা ১১:৫০ বজাত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ শ্ৰীহৰিকোটাৰ পৰা পোলাৰ চেটেলাইট লঞ্চ ভেহিকেল (পিএছএলভি-চি৫৭) যোগে আদিত্য-এল১ উৎক্ষেপণ কৰিব। চন্দ্ৰযান-৩ৰ চন্দ্ৰত অৱতৰণৰ দৰে কোনো মহাকাশযান সূৰ্য্যত অৱতৰণ কৰিব নোৱাৰে, গতিকে আদিত্য-এল১ সূৰ্য্যৰ কিমান ওচৰলৈ যাব সেয়া জানিবলৈ আগ্ৰহী সকলো। আমেৰিকাৰ মহাকাশ সংস্থা নাছাৰ তথ্য অনুসৰি সূৰ্য্যৰ কোৰ (Core) ৰ উষ্ণতা ২.৭ কোটি ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট (১.৫ কোটি ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ) আৰু ইয়াৰ পৃষ্ঠৰ উষ্ণতা প্ৰায় ১০ হাজাৰ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট অৰ্থাৎ প্ৰায় সাড়ে পাঁচ হাজাৰ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ।
নাছাই দাবী কৰিছে যে তেওঁলোকৰ ‘পাৰ্কাৰ ছ’লাৰ প্ৰ’ব’ নামৰ অভিযানটোৱে সূৰ্য্যৰ আটাইতকৈ ওচৰলৈ গৈছে। ২০১৮ চনত নাছাই ইয়াক মুকলি কৰিছিল। ২০২১ চনৰ ১৪ ডিচেম্বৰত নাছাই ঘোষণা কৰে যে তেওঁলোকৰ মহাকাশযান (Parker Solar Probe) য়ে প্ৰথমবাৰৰ বাবে সূৰ্য্যক স্পৰ্শ কৰিছিল, য’ত বায়ুমণ্ডল প্ৰায় ২০ লাখ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট। দাবী কৰা হৈছিল যে এই মহাকাশযানখনে সূৰ্য্যৰ ওপৰৰ বায়ুমণ্ডলৰ মাজেৰে উৰি গৈছিল। সূৰ্য্যৰ পৃষ্ঠৰ পৰা প্ৰায় ৬২ লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত উপনীত হৈছিল।
যিহেতু ইছৰোৰ সূৰ্য্য অভিযানৰ নাম আদিত্য-এল১, সেয়েহে ইয়াৰ উদ্দেশ্য নামেৰেই জনা যায়। L1 ৰ অৰ্থ হ’ল ‘লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট ১’। মহাকাশৰ কিছুমান বিন্দুৰ নাম ইটালী-ফৰাচী গণিতজ্ঞ জোচেফ লুই লেগ্ৰেঞ্জৰ নামেৰে ‘লেগ্ৰেঞ্জ’ বিন্দু হিচাপে ৰখা হৈছে। লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট হৈছে মহাকাশৰ এনে এটা ঠাই য’ত দুটা বৃহৎ বস্তুৰ (সূৰ্য্য-পৃথিৱী) মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তি ইটোৱে সিটোৰ লগত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে। এক প্ৰকাৰে লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্টে মহাকাশযানৰ পাৰ্কিং লট হিচাপে কাম কৰে। ইয়াত যিকোনো মহাকাশযান বছৰ বছৰ ধৰি ৰাখিব পাৰি আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে পৰীক্ষা কৰিব পাৰি।
এই ব্যৱস্থাত পৃথিৱী, সূৰ্য্য আৰু চন্দ্ৰকে ধৰি পাঁচটা লেগ্ৰেঞ্জ (L1, L2, L3, L4, L5) বিন্দু আছে। L3 সূৰ্য্যৰ সিটো পাৰে, গতিকে পৃথিৱীৰ বিজ্ঞানীসকলৰ বাবে ইয়াৰ কোনো কাম নাই। L1 আৰু L2 পৃথিৱীৰ ওচৰত। সকলো সময়তে সূৰ্য্যৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিবলৈ L1 বিন্দুটো সৰ্বোত্তম। সেইবাবেই ইছৰোৱে নিজৰ মহাকাশযানখন এল ১ পইণ্টলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে। যিহেতু সূৰ্য্যক আদিত্য বুলিও কোৱা হয়, সেয়েহে এই অভিযানৰ নাম ‘আদিত্য-এল১’।
ভাৰতৰ সূৰ্য্য অভিযান আদিত্য-এল১ সূৰ্য্যৰ কিমান ওচৰলৈ যাব তাৰ ধাৰণা ল’বলৈ হ’লে পৃথিৱীৰ পৰা সূৰ্য্যৰ দূৰত্ব বুজিব লাগিব। নাছাৰ তথ্য অনুসৰি পৃথিৱীৰ পৰা সূৰ্য্যলৈ গড় দূৰত্ব ৯৩ মিলিয়ন মাইল অৰ্থাৎ প্ৰায় ১৫ কোটি কিলোমিটাৰ (১৫০ কোটি কিলোমিটাৰ) (প্ৰায় ১৫ বিলিয়ন কিলোমিটাৰ)। ইয়াক ১ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান এককৰ সমান বুলি কোৱা হয়। দৰাচলতে বিজ্ঞানীসকলে বিপুল সংখ্যা লিখাৰ বিকল্প হিচাপে Astronomical Unit (AU) আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। এটা AU ৯৩ মিলিয়ন মাইলৰ সমান অৰ্থাৎ ১৫ বিলিয়ন কিলোমিটাৰ।
ইছৰোৰ তথ্য অনুসৰি আদিত্য-এল১ মহাকাশযানখনক সূৰ্য্য-পৃথিৱী ব্যৱস্থাৰ লেগ্ৰেঞ্জ পইণ্ট ১ (এল১)ৰ চাৰিওফালে প্ৰভা কক্ষপথত স্থাপন কৰা হ’ব। মহাকাশৰ এই অঞ্চলটো পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় ১৫ লাখ (১৫ লাখ) কিলোমিটাৰ দূৰত। যিহেতু পৃথিৱীৰ পৰা সূৰ্য্যৰ দূৰত্ব ১৫০০ লাখ কিলোমিটাৰ, গতিকে ইয়াৰ পৰা যদি ১ নং লেগ্ৰেঞ্জ বিন্দুৰ দূৰত্ব বিয়োগ কৰা হয়, তেন্তে এই মহাকাশযানখনে সূৰ্য্যৰ পৰা প্ৰায় ১৪৮৫ লাখ কিলোমিটাৰ দূৰত্বৰ পৰা ইয়াক অধ্যয়ন কৰিব।আদিত্য-এল১ত থাকিব ৭টা পেলোড। ইছৰোৰ মতে, এই ৭টা পেলোডৰ ভিতৰত ৪টা হ’ব ৰিম’ট চেন্সিং পেলোড আৰু ৩টা হ’ব ইন-চিটু পেলোড।