এতিয়ালৈকে কেইখন দেশে সূৰ্য্যলৈ মহাকাশযান প্ৰেৰণ কৰিছে, তেওঁলোকৰ অভিযানৰ উদ্দেশ্য কি আছিল…

আদিত্য-এল১ মিছনৰ জৰিয়তে সূৰ্য নিৰীক্ষণৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলোৱা হৈছে। ভাৰতৰ চন্দ্ৰ বিজয়ৰ পিচতে আজি ১১ বাজি ৫০ মিনিটত শ্ৰীহৰিকোটাৰ সতীশ ধাৱান মহাকাশ ক্ষেত্ৰ পৰা সূৰ্যলৈ বুলি উৰা মাৰিলে আদিত্য এল-১ নামৰ মহাকাশযানখনে। আদিত্য এল-১ প্ৰকৃততে এখন সূৰ্য পৰ্য্যবেক্ষণকাৰী যান। এনে পৰিস্থিতিত এতিয়ালৈকে কেইখন দেশে সূৰ্য্যলৈ অভিযান আৰম্ভ কৰিছে জানেনে।

সূৰ্য্যলৈ মিছন প্ৰেৰণ কৰা দেশসমূহৰ ভিতৰত আমেৰিকা আগৰণুৱা। আমেৰিকাই সূৰ্য্যলৈ বহুতো মিছন প্ৰেৰণ কৰিছে। কেৱল এয়াই নহয়। ইয়াত আটাইতকৈ বেছি আলোচনা কৰা মিছনটো হৈছে ২০১৮ চনত আৰম্ভ কৰা ‘পাৰ্কাৰ ছ’লাৰ প্ৰ’ব’। ইয়াৰ বাহিৰেও যোৱা চাৰিটা দশকত সূৰ্য্যক নিৰীক্ষণৰ বাবে বহু অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছে। কিছুমানক একেলগে উৎক্ষেপণ কৰা হৈছে, আনহাতে কিছুমানক নাছাই নিজেই উৎক্ষেপণ কৰিছে।

১৯৯৫ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত আমেৰিকাৰ মহাকাশ সংস্থা নাছা, ইউৰোপীয় মহাকাশ সংস্থা (ESA) আৰু জাপানৰ ‘জাপান মহাকাশ অন্বেষণ সংস্থা’ (JAXA)য়ে একেলগে ‘সৌৰ আৰু হেলিঅ’স্ফেৰিক মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ’ (SOHO) অভিযান আৰম্ভ কৰে। SOHO ৰ জৰিয়তে ইয়াৰ পৃষ্ঠৰ অধ্যয়ন সূৰ্য্যৰ গৰম অভ্যন্তৰৰ পৰা কৰা হৈছে। সূৰ্য্যৰ ধুমুহাময় বায়ুমণ্ডলো SOHO ৰ জৰিয়তে নিৰীক্ষণ কৰা হয়।

২০১৮ চনৰ আগষ্ট মাহত নাছাই মুকলি কৰিছিল ‘পাৰ্কাৰ ছ’লাৰ প্ৰ’ব’। ২০২১ চনত পাৰ্কাৰ মহাকাশযানখনে সূৰ্য্যৰ ওপৰৰ বায়ুমণ্ডলৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছিল। নাছাৰ অফিচিয়েল ৱেবছাইটত প্ৰকাশ পোৱা তথ্য অনুসৰি, সূৰ্য্যৰ ইমান ওচৰৰ পৰা মহাকাশযান পাৰ হৈ যোৱাটো এইটোৱেই আছিল প্ৰথম। এই অভিযানৰ জৰিয়তে সূৰ্য্যক আটাইতকৈ নিবিড়ভাৱে নিৰীক্ষণ কৰা হৈছে। এই অভিযানৰ উদ্দেশ্য হৈছে সূৰ্য্যৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা সৌৰ ধুমুহা আৰু সৌৰ ক’ৰ’নাক উত্তাপ আৰু তীব্ৰতৰ কৰা শক্তি ধৰা পেলোৱা।

হয়তো মহাকাশত জাপানৰ সফলতাৰ কথা আমেৰিকাৰ দৰে ইমান চৰ্চিত নহয়। জাপান আছিল বিশ্বৰ প্ৰথমখন দেশ যিয়ে সূৰ্য্যলৈ প্ৰথম অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। জাপানৰ মহাকাশ সংস্থা JAXA এ ১৯৮১ চনত এই কৃতিত্ব সাধন কৰিছিল, যেতিয়া ই প্ৰথমটো সৌৰ পৰ্যবেক্ষণ উপগ্ৰহ Hinotori (ASTRO-A) সূৰ্য্যলৈ প্ৰেৰণ কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত JAXA এ ১৯৯১ চনত Yohkoh (SOLAR-A) আৰম্ভ কৰে। ১৯৯৫ চনত নাছা আৰু ই এছ এৰ সহযোগত SOHO আৰম্ভ কৰা হয় আৰু ১৯৯৮ চনত নাছাৰ সৈতে ‘ট্ৰেন্সিয়েণ্ট ৰিজিঅ’ন এণ্ড ক’ৰ’নেল এক্সপ্ল’ৰাৰ’ (TRACE) অভিযান আৰম্ভ কৰা হয়। সৌৰ মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰৰ দৰে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰি থকা হিনোড (SOLAR-B) ২০০৬ চনত উৎক্ষেপণ কৰা হৈছিল। এই অভিযানৰ উদ্দেশ্য হৈছে পৃথিৱীত সূৰ্য্যৰ প্ৰভাৱ বুজি পোৱা।

চীনেও যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা সূৰ্য্যৰ প্ৰতি মনোযোগ দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ২০১৯ চনত চীনা বিজ্ঞান একাডেমীয়ে (CAS) এটা সৰু উপগ্ৰহ ‘Spacecraft for High Energy Solar Physics’ (SHESSP) নামেৰে উৎক্ষেপণ কৰে। সূৰ্য্যৰ পৰা অহা এক্স-ৰে আৰু গামা ৰশ্মিৰ দৰে উচ্চ শক্তিৰ ৰশ্মি অধ্যয়নৰ বাবে ইয়াৰ ডিজাইন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ জৰিয়তে চীনে সূৰ্য্যৰ বহু গোপন কথা উদঙাই দিলে। মহাকাশ খণ্ডত চীন ক্ৰমান্বয়ে অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে।

Related Articles